Có thể có sự nhầm lẫn xung quanh luật bóng bị lún, nó là gì và bạn được phép làm gì nếu gặp phải tình huống đó. Vậy nên, hãy cùng nhau phân tích Điều 16.3 và làm rõ khi nào và bằng cách nào bạn có thể được hưởng sự cứu trợ miễn phí khi bóng của bạn bị lún…
Khi nào bạn có thể được cứu trợ bóng bị lún?
Theo Luật 16.3a, để được thả bóng miễn phí, bóng phải bị cắm trong khu vực chung (general area) – không phải ở nơi khác.
Nếu bóng nằm trong bẫy cát (bunker) hoặc khu vực phạt (penalty area), bạn không được quyền thả miễn phạt. Lúc này, bạn buộc phải đánh bóng tại chỗ hoặc chịu phạt theo luật khác.
Vậy nếu bóng bị cắm trên green thì sao?
Vẫn xử lý được, nhưng không theo Luật 16.3 mà theo Luật 13.1c (2). Bạn có thể đánh dấu bóng, nhấc lên, lau sạch, sửa vết lõm trên green rồi đặt lại đúng chỗ.
Một số trường hợp đặc biệt cần lưu ý:
Ngay cả khi bóng bị cắm trong khu vực chung, không phải lúc nào bạn cũng được thả miễn phạt:
Bóng bị cắm trong cát, ở nơi không được cắt thấp như fairway → Không được thả miễn phạt.
Có vật cản khác làm cho việc đánh bóng tại chỗ rõ ràng là không hợp lý (ví dụ bóng nằm trong bụi rậm) → Không áp dụng Luật 16.3a.
Lưu ý quan trọng:
Hãy kiểm tra bảng điểm của sân hoặc bảng thông báo tại CLB, vì ban tổ chức có thể áp dụng Luật địa phương (Local Rule).
Các ủy ban có quyền đưa ra Luật Địa phương – đó là Luật Địa phương Mẫu F-2 – luật này có thể giới hạn việc cứu trợ cho bóng bị lún.
Nó có thể chỉ cho phép cứu trợ miễn phí cho một quả bóng bị lún trong khu vực được cắt tỉa đến độ cao fairway hoặc thấp hơn, hoặc cũng có thể từ chối cứu trợ khi bóng bị lún ở thành hoặc mép của bunker.
Làm sao để biết bóng của bạn có bị lún hay không?
Điều này thoạt nhìn thì đơn giản, nhưng luôn có người tranh cãi. Điều 16.3a (2) nói rằng một quả bóng chỉ được coi là bị lún nếu:
Nó nằm trong vết bóng rơi (pitch-mark) do chính cú đánh cuối cùng của người chơi tạo ra.
Một phần của quả bóng nằm dưới bề mặt đất.
Phần “nằm dưới bề mặt đất” này rất quan trọng:
Nếu bóng chỉ nằm lún trong cỏ mà không phần nào nằm dưới mặt đất, thì không được xem là bị cắm.
Vậy làm sao bạn có thể biết liệu quả bóng có nằm trong vết bóng rơi của chính nó hay không? Nếu có những vết khác ở gần đó thì sao? Vết nào là của bóng bạn? Đừng lo – luật đã tính đến trường hợp này:
Nếu có bằng chứng hợp lý cho thấy bóng nằm trong vết lõm của chính nó, thì bạn được xử lý như bóng bị cắm.
Nếu bóng nằm trong vết lõm của người khác, bạn không được thả bóng miễn phạt theo luật 16.3b.
Ví dụ thực tế được nêu trong luật:
Trường hợp được thả miễn phạt: Bóng sau khi đánh xoáy ngược (spin back), khi đến nơi thì bạn chỉ thấy duy nhất một vết lõm, và bóng đang nằm trong đó → Được xem là nằm trong vết lõm của chính nó → Được thả.
Trường hợp không được thả miễn phạt: Bạn đánh bóng bay qua một ngọn đồi, không nhìn thấy điểm rơi, khi đến nơi thì thấy bóng nằm trong một vết lõm → Không thể chắc chắn đó là vết lõm do cú đánh của bạn tạo ra → Không được thả theo Luật 16.3b.
Khi nào bóng KHÔNG được xem là bị lún?
Có những tình huống bạn tưởng là bị cắm, nhưng thực tế không được tính, ví dụ:
Ai đó dẫm lên bóng, làm nó lún xuống đất → Không được xem là bóng bị cắm.
Bóng bị cắm sau khi được thả xuống đất (drop bóng theo luật) → Không tính là bị cắm.
Bóng bị đánh dội xuống đất mà không bay lên không trung → Cũng không được xem là bị cắm.
Trong sách luật golf còn có hình minh họa rất rõ cho trường hợp này – nếu bạn vẫn phân vân, có thể tra phần hình để dễ hình dung.
Bạn có được kiểm tra xem bóng có bị cắm không?
Có. Nếu bạn tin tưởng một cách hợp lý rằng bóng của mình bị cắm nhưng không thể xác định rõ nếu không nhấc lên, thì bạn được phép nhấc bóng lên kiểm tra theo Luật 16.4.
Lưu ý quan trọng:
Phải đánh dấu vị trí bóng trước khi nhấc.
Không được lau bóng, trừ khi bạn tiếp tục thực hiện thả bóng để được miễn phạt hoặc bóng nằm trên green.
Nếu bạn nhấc bóng lên mà không có lý do hợp lý, bạn sẽ bị phạt một gậy. Đừng lợi dụng điều khoản này để kiểm tra quá đà.
Cách thả bóng khi bóng bị cắm
Giả sử bóng của bạn bị cắm trong khu vực chung (general area) và được phép thả miễn phạt, bạn có thể dùng lại bóng đó hoặc thay bằng một bóng khác.
Các bước thả bóng:
Xác định điểm tham chiếu (reference point): Là điểm “ngay phía sau” chỗ bóng bị cắm.
Khu vực thả bóng (relief area): Bán kính 1 chiều dài gậy từ điểm tham chiếu và không được gần cờ hơn so với vị trí ban đầu của bóng.
Nếu vị trí “ngay phía sau” đó không nằm trong khu vực chung thì sao?
Theo quy định mới trong bản cập nhật Luật Golf 2023 của R&A và USGA:
Nếu điểm ngay sau bóng không nằm trong khu vực chung, bạn phải tìm điểm gần nhất (không gần cờ hơn) nằm trong khu vực chung để làm điểm tham chiếu mới.
Quy trình này cũng được áp dụng cho trường hợp khi một quả bóng bị lún vào thành hoặc mặt ngay phía trên bunker và khi một quả bóng nằm trong giới hạn sân nhưng "bị lún ngay sát ngoài biên".
Xem thêm: Giải thích đơn giản về cọc đỏ, vàng và trắng trên sân golf