Các golfer chuyên nghiệp thường xử lý bunker một cách nhẹ nhàng đến đáng kinh ngạc. Nhưng với phần lớn chúng ta, chỉ cần nhìn thấy cát cũng đủ khiến bảng điểm trở nên đáng lo ngại. Việc bóng rơi vào bunker là điều không hiếm trong một vòng đấu. Tuy nhiên, bạn có hiểu rõ luật golf áp dụng ra sao với khu vực này?
Chắc hẳn bạn đã biết quy tắc không được đặt gậy chạm đất ngay phía trước hoặc phía sau bóng trong bunker, và dĩ nhiên cũng không nên “xới” cát khi đưa gậy ra sau lúc backswing.
Luật liên quan đến bunker trong golf là gì?
Khi nào bóng được xem là nằm trong bunker?
Nghe có vẻ đơn giản, nhưng nhiều golfer vẫn thắc mắc về việc: lúc nào thì bóng được xem là nằm trong bunker?
May mắn là Luật 12.1 của bộ luật golf đã quy định rõ ràng: Bóng được xem là nằm trong bunker khi bất kỳ phần nào của bóng chạm vào cát bên trong mép bunker, hoặc bóng nằm trong ranh giới của bunker và trên phần đất mà bình thường có cát phủ.
Điều này có nghĩa là, dù cát đã bị gió hoặc nước cuốn đi, nếu bóng nằm ở khu vực vốn dĩ có cát thì vẫn được coi là đang trong bunker. Tương tự, nếu bóng nằm trên vật cản tự nhiên (loose impediment), vật cản di động (movable obstruction), điều kiện sân bất thường hoặc vật thể cố định chạm vào cát hoặc nằm trên nền đất thường có cát, thì bóng vẫn nằm trong bunker.
Khi nào bóng KHÔNG nằm trong bunker?
Nếu bóng nằm trên thành bunker, trên đất, cỏ hoặc thực vật mọc bên trong ranh giới bunker mà không chạm vào cát, thì bóng KHÔNG được xem là nằm trong bunker.
Nói đơn giản: nếu bóng nằm trên mảng cỏ mọc trong hố cát – bạn thường thấy ở một số bunker – thì bóng không bị xem là nằm trong bunker.
Có được dọn dẹp vật cản rời hoặc vật cản di động trong bunker không?
Câu trả lời là có, nhưng cần thận trọng. Theo Luật 15.1, bạn được phép dọn vật cản rời, nhưng nếu làm bóng di chuyển, bạn sẽ bị phạt 1 gậy.
Tuy nhiên, theo Luật 12.2a, khi dọn vật cản rời hoặc vật cản di động, bạn được chạm hoặc di chuyển một cách hợp lý lượng cát cần thiết để thực hiện điều đó.
Có một ví dụ thú vị được đưa ra trong phần giải thích luật: Nếu bạn kéo một quả thông ra khỏi đường đánh và vô tình kéo theo một ít cát trong khu vực bạn chuẩn bị đánh, bạn sẽ bị phạt theo Luật 8.1a vì đã cải thiện điều kiện thực hiện cú đánh. Tại sao? Vì lẽ ra bạn có thể nhặt quả thông lên trực tiếp thay vì kéo lê nó đi.
Điều cần ghi nhớ là: dù luật có cho phép một số hành động liên quan đến bunker, bạn vẫn cần thực hiện một cách tối giản và hợp lý để tránh bị phạt.
Những điều bạn không được làm trong bunker
Chúng ta vừa đề cập đến một số tình huống dễ vi phạm khi xử lý trong bunker, và Luật 12.2b – Hạn chế chạm vào cát trong bunker chính là quy định bạn cần đặc biệt lưu ý.
Có thể bạn đã quen với những điều cơ bản:
– Không được thực hiện cú swing thử (practice swing) mà chạm vào cát.
– Không được để gậy chạm cát trong quá trình backswing.
– Không được dùng gậy chạm vào cát ngay phía trước hoặc phía sau bóng (trừ khi bạn đang tìm bóng hoặc đang di chuyển vật cản rời/di động).
– Không được dùng gậy, tay hay bất kỳ vật gì để "kiểm tra" độ mềm hay tình trạng của cát với mục đích cải thiện cú đánh kế tiếp.
Vậy có khi nào được phép chạm vào cát trong bunker không?
Có chứ! Kể từ khi luật golf được sửa đổi vào năm 2019, một số giới hạn về việc chạm vào cát đã được nới lỏng. Giờ đây, bạn không bị phạt nếu chạm vào cát trong những trường hợp sau:
– Tựa vào gậy để nghỉ, giữ thăng bằng hoặc tránh té ngã.
– Đặt các vật dụng, kể cả gậy golf, xuống cát.
– Thậm chí bạn có thể ném gậy vào bunker mà không bị tính lỗi.
– Bạn được phép xoay chân để lấy thế đứng (stance), dù là chuẩn bị đánh hay thực hiện cú swing thử.
– Bạn có thể "giận dữ" đánh vào cát sau một cú đánh tệ mà không bị phạt.
– Bạn cũng có thể san bằng cát để bảo vệ mặt sân, hoặc thực hiện các hành động theo luật như đánh dấu, nhấc và đặt lại bóng mà không bị tính lỗi.
Tuy nhiên, Luật 8.1a vẫn luôn hiện diện như một lời nhắc nhở: bất cứ hành động nào của bạn không được làm cải thiện điều kiện cho cú đánh sắp tới. Nếu bị phát hiện cố tình làm như vậy, bạn sẽ bị phạt chung (general penalty) – tức là 2 gậy phạt hoặc mất hố trong thể thức đấu đối kháng (match play).
Chuyện gì xảy ra sau khi bóng ra khỏi bunker?
Khi bóng đã ra khỏi bunker, bạn hoàn toàn được phép chạm vào cát hoặc san bằng mặt cát để bảo vệ chất lượng sân. Điều này vẫn đúng ngay cả khi bạn phải thả bóng lại trong bunker do áp dụng luật đánh lại tại vị trí cũ (stroke-and-distance), hoặc khi bạn chuẩn bị thực hiện cú đánh tiếp theo từ bên ngoài bunker nhưng cát trong bunker nằm trên đường đánh của bạn.
Tuy nhiên – và lúc nào cũng có một “tuy nhiên”, đúng không? – nếu cú đánh từ bunker khiến bóng quay ngược trở lại hố cát, hoặc bạn phải thả bóng trong bunker, thì mọi giới hạn theo Luật 12.2b và 8.1a lại được áp dụng trở lại.
Đó là lý do vì sao đôi khi bạn sẽ thấy một golfer, sau khi đánh bóng từ bunker mà thấy bóng đang lăn ngược lại vào cát, vội vã san lại cát ngay lập tức trước khi bóng quay trở lại đúng vị trí đó.